Яны былі без "Савецкага шампанскага", бязь "Зьдзеку лёсу, або зь лёгкай парай" і без пажаданьняў шчасьця "дарагім жэншчынам і ўсім астальным таварышчам".

Каляды й Новы год - гэта, як заўсёды, падсумаваньне вынікаў і спадзяваньне на лепшую будучыню. Што прынёс беларусам 2001-ы год. Нічога, акрамя расчараваньня. Але мы ўжо даўно прызвычаіліся расчароўвацца. На пачатку, пакуль нічога не пачалося, была надзея на прэзыдэнцкія выбары. Праўда, мала хто згадваў, што выбары гэтыя не маглі быць ні прэзыдэнцкімі, ні ўвогуле якімі-небудзь. Бо прызначыў іх грамадзянін Лукашэнка, які, пачынаючы з 21-га ліпеня 1999-га году ніякі не прэзыдэнт, а чалавек, які ўзурпаваў уладу. Афіцыйна зацьвердзілі дату выбараў людзі, якія ня могуць быць дэпутатамі, бо афіцыйнага воргану, які яны прадстаўля-юць, няма ў Канстытуцыі. Акрамя таго, іх таксама прызначыў той-жа самы грамадзянін Лукашэнка. І, ўрэшце, пра тое, што выбары прэзыдэнта павінны быць прызначаныя ў 2001-м годзе, гэта значыць, праз сем гадоў, калі да ўлады прыйшоў Лукашэнка, зноў-жа нічога не гаворыцца ў Канстытуцыі.

Не зважаючы на ўсю "пікантнасьць" сытуацыі, апазыцыя на выбары пайшла. І што атрымала? Пшык для сябе, неабмежаваную ні часам, ні магчымасьцямі ўладу для Лукашэнкі й цемру для беларускага народу. Возьмем Беларускі Народны Фронт. Не сапраўдны Беларускі Народны Фронт, які адваяваў незалежнасьць для краіны, а той, якізараз сябе лічыць Беларускім Народным Фронтам. Маючы кандыдата Зянона Пазьняка, яны зьбіралі подпісы за, гэтак званага, "правага камуніста" Сямёна Домаша, каб урэшце аб іх выцерлі ногі ды прымусілі працаваць на "левага камуніста" Уладзімера Ганчарыка, які, між іншым, і не зьбіраўся перамагаць на выбарах. Добра яшчэ, што з гэтага ўрэшце нічога не атрымалася. Зараз хоць сьвет глядзіць на Беларусь як на апошнюю дыктатарскую краіну ў Эўропе. Калі-б здарыўся цуд, ды перамог Ганчарык, было-б яшчэ горш. Бо ня надта спрактыкаваны ў беларускіх пытаньнях Захад вельмі хутка расчараваўся-б ды кінуўся-б аналізаваць: а дзе-ж тая доўгачаканая дэмакратыя ў Беларусі?

А зараз "апазыцыя" мае тое, што напрацавала: зьнішчанае мінулае ды скрадзеную будучыню. Лукашэнку, беларускаму Бін Ладэну, мала таго, што ён можа ўладарыць над людзкімі лёсамі сёньня. Яму хочацца ўладарыць і над мінулым. Як кожны недавучаны савецкі матэрыяліст, ён хоча зьнішчыць доказы злачынства свайго папярэдніка ды куміра Сталіна, руйнуючы Курапаты, спадзеючыся, відаць, што памяць людзкую зьнішчыць гэтак-жа лёгка, як праехаць бульдозерам па касьцях. Ці думае ён пра тое, што рана ці позна нехта будзе прыходзіць на ягоную магілу, каб плюнуць на яе? І ці думаюць сёньняшнія беларускія "дэмакраты" пра тое, што попел Курапатаў будзе стукаць і ў іх сэрцы?

Лілія Сазанавец, Брадфорд, Вялікабрытанія